của những huyền thoại doanh nhân này, chúng tôi đã đúc kết được những nét chung Đại loại như Watson phải bỏ công ty để lao đến trường tiểu học, sau cú điện thoại của ông hiệu trưởng về việc nhóc Tom đã đổhóa chất có mùi chồn hôi vào hệ thống thông giócủa nhà trường. Và sau khi đọc cuốn sách của Black, Jeffle thấy rằng: Tôi không hoàn toàn chấp nhận lý lẽ của Black rằng Watson và IBM phải chịu trách nhiệm một phần nào đó với vụ diệt chủng và tôi cũng không đồng ý với ông (Black) về chuyện Watson khi đến với Đức Quốc xã thì đã biết rằng mình làm ăn với kẻ giết người.
IBM dựa vào kinh doanh truyền thống (thẻ đục lỗ) nhiều hơn gấp gần 500 lần máy tính cơ khí - điện tử. Thay đổi một thói quen của một người đã khó, thay đổi tập quán của cả cộng đồng còn thách thức hơn. Vào mùa đông năm 1914, Watson gõ cửa văn phòng của nhà tư bản danh tiếng Flint, để tìm một công việc.
Năm 2000 chính là thời điểm Lou Gerstner đã hồi sinh lại IBM, dựa trên những giá trị kinh điển của Watson, khi tập đoàn vinh quang của lịch sử Mỹ xa rời thông điệp của Watson. Chính khí chất tiên phong, chấp nhận mạo hiểm, lắng nghe và tôn trọng thời cuộc cùng với thái độ tư duy khôn ngoan mới giúp một doanh nghiệp trường tồn. Điều này rất đặc biệt bởi lẽ ông được miêu tả là nhà lãnh đạo gia trưởng, nóng tính và quyền lực hình ảnh của ông được treo khắp nơi trong công ty, nhà máy.
Và thật bất ngờ, trong lịch sử Việt Nam đã từng có những Lương Văn Can, Bạch Thái Bưởi, Nguyễn Sơn Hà, Trịnh Văn Bô. Các nhà nghiên cứu còn được Watson nuông chiều bằng một đường hầm nối thẳng phòng thí nghiệm, băng qua phố North, vào nhà máy của IBM bên kia đường. Có thể hình dung ra thời kỳ này qua mô tả của lý thuyết gia quản trị này: Nó có thể vi phạm quyền tự do cá nhân, Fortune đã viết trong bài báo trước đó, Drucker nói, đối với tôi thì OK nhưng với anh em nhà báo vào thời kỳ đó thì họ bực mình.
Tom duy nhất hơn cha mình là đã thành công hơn cha mình nhiều lần. Năm 1940, khi Watson đã vào tuổi 60, ông đã quyết định làm lễ tôn vinh những nhà bán hàng Một cơ sở bé xíu rất đỗi bình thường thì liệu có mang trong người sứ mệnh xã hội? Trong một thời gian dài, cơ sở hoạt động cầm chừng, cho đến một ngày ông chủ của nó thay đổi cách nghĩ: tôi không bán tủ sắt nữa, mà sẽ bán giải pháp lưu trữ hồ sơ văn phòng.
Ngày nay, vấn đề tuyển dụng người khuyết tật được quy định trong luật pháp của phần lớn các nước. Có thể hình dung ra thời kỳ này qua mô tả của lý thuyết gia quản trị này: Nó có thể vi phạm quyền tự do cá nhân, Fortune đã viết trong bài báo trước đó, Drucker nói, đối với tôi thì OK nhưng với anh em nhà báo vào thời kỳ đó thì họ bực mình. Mùa xuân năm 1993, phần lớn những việc tôi làm là hướng cho hãng tập trung lại vào thị trường với suy nghĩ rằng đó là cách duy nhất để
Watson đã không cần phải nặng lòng khi bỏ các phân nhánh Đo đếm, Đồng hồ để cống hiến cho công việc xử lý thông tin. Thoạt đầu, các kỹ sư và các nhà khoa học của IBM đã viết những chương trình máy tính dưới dạng tự nhiên, kiểu như C=A/B, một chuỗi các ký tự số gọi là machine language(*) ngôn ngữ nhị phân. Chẳng hạn, trong khi tỉ phú Nhật, Toyoda (cha đẻ của Toyota), với tinh thần ái quốc được người Nhật xem như anh hùng dân tộc thì tỉ phú Nga, Khodorkovsky (ông chủ của Yukos), ông ta là ai trong mắt dân Nga thì chỉ người Nga mới thấu rõ.
Chúng ta lại thử lấy hậu thế mà so sánh để thấy ảnh hưởng của nhà doanh nghiệp tiên phong Tho- mas Watson lên lý luận mà chúng ta dành để quản trị tổ chức. Lúc này, bản án độc quyền làm hỏng thanh danh của ông đã được tòa án phúc thẩm công bố xóa tội được một năm. Chưa hết, từ đó người này phải đảm bảo đưa IBM về lại vị trí dẫn đầu thế giới mà nó vốn giữ vững trong nhiều thập niên.
Nói cách khác, ông đã đặt một tầm nhìn cho IBM trên con đường này khi cùng Đại học Harvard nghiên cứu chế tạo máy tính điện tử. Và ông quyết định cho thế giới thấy điều đó bằng cách rút ngắn tên công ty International Business Machines thành ba ký tự mà thôi: IBM. Vào thời đại của ông, không ai nghĩ rằng, xử lý dữ liệu lại là một ngành kinh doanh.
Watson chịu đựng và chịu thiệt để chuẩn bị đón đầu và bứt phá vào nhu cầu tăng cao sau khủng hoảng. Có lẽ vì vậy mà cuốn sách Chiếc bóng đổ dài, viết về Thomas Watson do IBM thực hiện, đã có một cái tựa rất hay. Vị chủ tịch thích nhân viên treo hình của mình trong phòng làm việc, giờ đây xưng chúng ta khi nói chuyện