Trên đây, chúng tôi mới chỉ gợi ý một số dấu hiệu mà bạn có thể sử dụng khi bắt đầu phân biệt một cuốn sách. Họ thường nói chủ yếu về các mối quan hệ tình cảm. Có thể tóm gọn các đặc điểm của cách đọc này trong từ chính thống.
Một là, có sự chênh lệch ban đầu trong mức độ hiểu. Lý trí là nguồn gốc sức mạnh giúp con người đưa ra ý kiến tán thành. Tất nhiên nói như trên không có nghĩa là nếu người thầy hiện hữu trả lời câu hỏi của bạn, thì bạn không còn gì để làm.
Đã bao nhiêu lần bạn ngủ gà ngủ gật trong khi đang đọc môt cuốn sách để rồi khi thức dậy bạn nhận ra mình chẳng biết gì về những điều đã đọc? Điều này không thể xảy ra nếu bạn làm theo những bước mà chúng tôi đã tóm lược ở đây nghĩa là, nếu bạn có một hệ thống để theo dõi mạch chung của cuốn sách. Ví dụ, trong cuốn sách này, từ reading (đọc) đã được sử dụng với nhiều nghĩa khác nhau: (1) đọc để giải trí, (2) đọc để lấy thông tin, (3) đọc để hiểu biết. Họ dừng ở những câu họ thấy thích hơn là những câu thấy khó hiểu.
Thứ nhất, bạn không biết mình có muốn đọc và có nên đọc theo kiểu phân tích hay không; nhưng bạn nghĩ là nên, hay ít nhất cuốn sách cũng chứa đựng những thông tin và quan điểm có giá trị nếu bạn chịu khó đọc kỹ. Để nhớ rõ điều này, bạn cần phân biệt hệ thống từ vựng và hệ thống thuật ngữ của tác giả. Vấn đề mà nhiều người gặp phải khi đọc thơ, nhất là các bài thơ hiện đại khó đọc, xuất phát từ việc không nhận thức được quy tắc đầu tiên này.
Tiêu biểu như cuốn Lives of the Noble Grecians and Romans (Cuộc đời của những người Hy Lạp và La Mã đáng kính) của Plutarch. Chỉ khi những kinh nghiệm về sự thay đổi mất đi. Nói cách khác, việc biết một người có những phẩm chất đáng được hâm mộ luôn đi trước việc ham muốn người đó.
Ngoài ra, có một điểm quan trọng khác bạn cần nhớ. Cuối cùng, không nên cố gắng hiểu tất cả các từ hay các trang của một cuốn sách khó ở ngay lần đọc đầu tiên. Khi đọc những cuốn sách này, người đọc cần phải theo sát lý luận của tác giả.
Tuy nhiên, để đọc tốt những cuốn sách hay, bạn phải tìm ra ý đồ được thể hiện trong đó. Mặc dù vậy, các phương tiện trợ giúp bên ngoài cũng rất có ích, và đôi khi rất cần thiết để người đọc hoàn toàn hiểu được cuốn sách. Họ không biết các quy tắc đọc sách; không biết cách sắp xếp vốn tri thức của mình để giải quyết vấn đề.
Cấp độ đọc kiểm soát có khuynh hướng trả lời hai câu hỏi đầu chính xác hơn hai câu hỏi sau. Nếu không thì có thể tác giả đã nêu ra trong phần giới thiệu đầu sách. Họ kết thúc trận đấu mà vẫn giữ nguyên quan điểm ban đầu.
Tất nhiên là có những thay đổi tuyệt đối như sự ra đời và chết đi đồng thời cũng có những thay đổi tương đối như chuyển động tại chỗ, sự lớn lên hay sự thay đổi về chất lượng. Vấn đề là cái nào được nhấn mạnh hơn. Nhưng thời gian đó lại chưa có các cơ quan chuyên ngành.
Aristotle đã viết: Thi ca triết học nhiều hơn so với lịch sử. Sẽ là sai lầm khi coi việc tiếp nhận thông tin giống như bị một cái tát, hoặc nhận một gia sản hay một lời phán quyết của toà án. Một người có thể vừa phản đối vừa đồng ý về vấn đề nào đó.