Nếu bạn sử dụng chiếc mũ trắng và hỏi xem tại sao tôi lại đổi việc. Lúc này chúng ta sẽ không đề cập tới vấn đề đó. Do vậy, chúng ta cần một lối tư duy mới, đó là: chỉ nêu ra những sự kiện, không kèm theo nhận định.
Nhưng tôi nhận thấy rằng điều này sẽ không phải là một cơ hội đặc biệt thu lợi nhuận cao. Đó có thể là những phán đoán được đưa ra dựa trên những sự việc đã từng xảy ra hoặc những cảm giác dựa trên những yếu tố chưa biết. Sẽ là không đầy đủ nếu chúng ta chỉ chú trọng đến mục đích rộng rãi của tư duy.
Mọi người thường thể hiện rất tốt những gì mà người khác kỳ vọng vào họ. Trong khi đó, quan điểm của Nho giáo lại hoàn toàn trái ngược. Những cảm xúc này không chỉ về vấn đề chúng ta đang bàn bạc, mà có thể đề cập tới cách mà chúng ta đang tiến hành cuộc họp.
Tại Mỹ, năm trước lượng tiêu thụ thịt gà tây đã tăng lên 25% do số người thích ăn kiêng tăng lên, cùng với những lo lắng về mặt sức khoẻ. Kết thúc hội nghị, ngài Anthony Mason, chủ tịch hội nghị đã nói với tôi rằng sẽ sử dụng câu chuyện tôi kể, bởi vì thông thường trong các cuộc tranh luận, cả hai phía đều cho rằng mình đúng, trong khi họ lại xem xét các khía cạnh khác nhau của vấn đề. Nó sẽ không bao giờ được chấp nhận đâu.
Học sinh được khuyến khích đế viết câu kết luận ỏ chính dòng đầu tiên của bài luận và sau đó sử dụng phần còn lại của cả bài luận để ủng hộ kết luận đó. Liệu sử dụng chiếc mũ đen, anh đánh giá vấn đề này như thế nào? Liệu một người khi sử dụng chiếc mũ vàng tư duy để đưa ra đánh giá về một ý tưởng có cần nêu ra những lý do cho sự lạc quan của anh ta?
Trong cuốn sách này, tôi không đề cập tới cấc phương pháp khác nhau để thiết kế ý tưởng và giải quyết vấn đề. Lá thư đầu là của ngài trưởng phòng nghiên cứu thuộc tập đoàn viễn thông Đức Siemen. Bởi vì chúng ta cần thể hiện sự nỗ lực để đi xa hơn so với giải pháp đầu tiền, cho nên chúng ta cần nỗ lực sáng tạo để vượt lên những sự thay thế hiển nhiên.
Do đó, chúng ta cần sử dụng chiếc mũ đen lúc này. Tôi thích nghĩ rằng sáng tạo cũng là một phần bình thường và cần thiết trong tư duy của tất cả mọi người. Đã từng xảy ra trường hợp trẻ con bị giống chó này cắn khi bọn trẻ cố tình chọc tức chúng.
Nhưng nếu chúng ta chỉ liệt kê vẻn vẹn ba sự lựa chọn, chúng ta sẽ không thể làm nảy sinh những sự lựa chọn khác. Cách áp dụng này cũng giống như cách truyền thống để viết những bài luận trong trường học. Nó giúp chúng ta không làm những điều ngớ ngẩn và vi phạm pháp luật.
Câu hỏi “câu” là câu hỏi có tính cách thăm dò (giống như việc đặt mồi vào lưỡi câu nhưng không biết rõ rằng sẽ kéo lên được con gì). Nếu chúng ta có quá ít thời gian và có quá nhiều vấn đề cần phải giải quyết, trong trường hợp này, chúng ta có thể chấp nhận câu trả lời đầu tiên, ngoài ra chúng ta cần tiếp tục xem xét các câu trả lời khác. Mũ xanh da trời biểu thị việc hệ thống và kiểm soát quá trình tư duy và việc áp dụng.
Nhưng hướng này có thể thay đổi. Bạn có thể là người yêu cầu người khác sử dụng chiếc mũ trắng tư duy hoặc cũng là người bị yêu cầu hãy sử dụng chiếc mũ trắng. Chúng ta đã không tiến hành những bước điều tra thị trường cần thiết.